Description
نشا بادرنجبویه
گیاه بادرنجویه
بادرنجویه گیاهی علفی چند ساله و پر شاخه به ارتفاع ۸۰ – ۳۰ سانتی متر و برگ‌های پهن و تخم مرغی شکل به طول ۶ – ۳ سانتی متر، و به صورت متقابل به رنگ سبز تیره با سطحی ناصاف و برجستگی‌های متعدد، گل‌ها در قسمت فوقانی گیاه و در زاویه برگ‌ها تشکیل می‌شود غنچه‌ها معمولا زرد کم رنگ، که پس از بازشدن به گل‌های سفید یا بنفش تبدیل می‌شوند.
میوه فندقه ۴ قسمتی و طول آن ۵/۱ – ۱ میلیمتر است. گل‌ها اواسط تابستان ظاهر شده و بوی معطر آن باعث جلب حشرات به خصوص زنبور عسل می‌شود. بذر به رنگ تیره و براق (سیاه رنگ) دیده می‌شود.
ترکیبات شیمیائی
حاوی ۵/۰ – ۲/۰٪ اسانس اما برگ‌ها حاوی اسانس بیشتری هستند. مهمترین ترکیبات آن شامل سیترونال (۵۰ – ۲۰٪) سیترال، ژرانیول لینالول و استات و گنول، تانن، کامفر قندهای مختلف و مواد رزینی است.
کاشت نشا بادرنجویه
کاشت به صورت نشا توپی (نشا بادرنجویه) انجاو ودر دو فصل پاییز وبهار میتوان کشت کرد. اواخر پائیز زمان مناسبی برای کشت نشا است و ۵۰هزارنشا در هکتار نیاز دارد. نشا را در زمین اصلی به فاصله ۶۰-۵۰ سانتی متر و به فاصله‌های ردیفی ۴۰-۳۰ سانتی متر از هم می‌کارند. برای هر هکتار ۶۰-۵۰ هزار نشا نیاز است.
چون گیاه ۸الی۱۰ سال در زمین می‌ماند لذا باید تناوب کشت با سایر گیاهان رعایت شود.
نیاز آبی
اوایل کشت نشا بادرنجویه، آبیاری مرتب و منظمی نیاز دارد. زمانی که ریشه زایی واستقرار کامل انجام شد، نیاز آبی کمتر و مقاوم به کمبود آب می‌شود. در خاک‌های با بافت متوسط و غنی از ترکیبات کلسیم و عناصر غذائی قادر است خشکی را تحمل کند.
نوع خاک
در هر خاکی می‌روید، خاک با بافت متوسط و غنی از ترکیبات کلسیم و مواد و عناصر غذائی برای رشد گیاه مناسب است PH مناسب ۸ تا ۸/۴.
نیاز کودی نشا بادرنجویه
نشا بادرنجویه ۳۰ – ۲۵ تن کود دامی پوسیده قبل از کشت، ۷۰ – ۵۰ کیلوگرم کود ازته، ۶۰ – ۵۰ کیلوگرم کود فسفره، ۱۰۰ – ۸۰۰ کیلوگرم کود پتاسه در هکتار در سال اول، کشت و در سال‌های بعد بسته به میزان حاصلخیزی زمین زیرکشت، کود کامل و به خصوص کود ازته ضروری می‌باشد.
زمان گلدهی و برداشت نشا بادرنجویه
برداشت از سال اول شروع و فقط یک بار صورت می‌گیرد ولی از سال دوم به بعد ۳ – ۲ بار برداشت امکان پذیر است. اولین برداشت در اواخر تیر، دومین برداشت در اواسط شهریور و سومین برداشت در اواخر مهر انجام می‌شود. پیکر رویشی از ۴ – ۵ سانتی متر بالای سطح خاک برداشت می‌شود.
دوام گیاه معمولا تا ۸ سال می‌باشد ولی در صورت مراقبت کافی و مدیریت مناسب تا ۱۰ سال ادامه می‌یابد. برای افزایش کیفیت ماده مؤثر باید برگ‌ها را از ساعت ۹ صبح به بعد که شبنم برطرف شده برداشت کرد. عملکرد پیکر رویشی ۲۰ – ۱۰ تن در هکتار است که در صورت خشک کردن به ۴ – ۲ تن تعلیل می‌یابد که عملکرد برگ خشک آن ۱ – ۷/۰ تن در هکتار می‌شود.
و بذر از اوایل شهریور به بعد قابل برداشت می‌باشد. اگر هدف جمع آوری بذر باشد برداشت، یک بار انجام می‌شود و لازم است قبل از رسیدن کامل جمع شود که معمولا عملکرد آن ۳۰۰ – ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار است.
خواص بادرنجویه (نشا بادرنجویه)
نیرو دهنده، ضد تشنج، مقوی معده، تسهیل کننده عمل هضم، معرق، پائین آورنده قند خون و جلوگیری از ریزش مو.
