Description
نشا نعنا فلفلی
نعنا فلفلی با نام علمی Mentha piperita یکی از پرمصرف‌ترین گیاهان دارویی است که مقدار مصرف سالانه اسانس آن در جهان به حدود ۷۰۰۰ تن می‌رسد. نعنا گیاهی است علفی و چندساله، با ساقه‌های خزنده (استولون) و ساقه‌های زیرزمینی (ریزوم) که ساقه‌ها چهارگوش بوده و به رنگ قرمز مایل به بنفش می‌باشند. برگ‌ها بیضوی شکلی بوده و به صورت متقابل روی آن قرار می‌گیرند.
گل‌های آن به رنگ بنفش و میوه کپسولی به رنگ قرمز است که دارای بذرهایی بدون قوه رویشی می‌باشد. نعنا فلفلی یک گیاه دورگ (هیبرید) است که به طور خود به خودی در طبیعت به وجود آمده است. نعنا فلفلی را در اکثر مکان‌ها می‌توان کاشت ولی درشرایط روز بلند، رطوبت بالا و دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه دارای بهترین عملکرد کمی و کیفی است. به دلیل داشتن ریشه‌های سطحی باید در فواصل کوتاه و به مقدار نسبتا زیاد آبیاری شود. این گیاه خاک‌های لوم شنی با مقدار هوموس بالا و اسیدیته ۵ تا ۸ را می‌پسندد.
پرورش نعنا فلفلی نشا نعنا فلفلی
نعنا فلفلی گیاهی چندساله است و به همین دلیل آماده سازی اولیه خاک دارای اهمیت فوق العاده‌ای می‌باشد. در تابستان برای کشت پاییزه یا در پاییز برای کشت بهاره ۲۰ تا ۳۰ تن کود دامی کاملا پوسیده را به همراه ۵۰ تا ۹۰ کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و ۶۰ تا ۹۰ کیلوگرم در هکتار کود ازته به خاک اضافه کنید. عملیات شخم و تسطیح را اندکی قبل از کاشت انجام دهید. کشت پاییزه نشا نعنا فلفلی بر کشت بهاره ارجعیت دارد، چون در فصل پاییز خاک دارای رطوبت کافی است و گیاه در فصل بهار زودتر رشدش را شروع می‌کند.
روش‌های تکثیر نعنا فلفلی
۱. تکثیر از طریق استولون (نشا نعنا فلفلی)
استولون (نشا نعنا فلفلی) نوعی ساقه و دارای گره‌هایی است که از محل آن‌ها ریشه تولید می‌شود. برای کشت از استولون‌های دارای حداقل ۲ گره را که از گیاهان ۲ تا ۳ ساله جدا کردید، استفاده کنید. فاصله کشت بین ردیف‌ها ۵۰ سانتیمتر است و فاصله دو بوته روی ردیف‌ها ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر می‌باشد.
۲. تکثیر از طریق پاجوش نشا نعنا فلفلی
در اواخر بهار (خردادماه) پاجوش‌های دارای ۸ تا ۱۰ سانتیمتر طول را از بوته‌های ۲ تا ۳ ساله جدا کرده، در زمین مورد نظر کشت کنید. برای هر زمین به ۱۰۰ تا ۱۲۴ هزار پاجوش نیاز است.نشا نعنا فلفلی
داشت
در مورد عملیات داشت توصیه می‌شود هر ساله ۹۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار کود ازته به خاک اضافه شود؛ دو سوم آن را در فصل بهار قبل از رویش و یک سوم آن را پس از اولین برداشت سالانه به خاک اضافه می‌کنیم. افزودن سایر عناصر غذایی به آزمایش‌های خاک و وضع گیاه بستگی دارد. آبیاری منظم و تا حدودی مبارزه با علف‌های هرز نیز توصیه می‌شود. سر شاخه‌های گلدار و برگ‌های گیاه برداشت می‌شوند.
روش و زمان برداشت به نوع مصرف اندام‌های جمع آوری شده بستگی دارد. برای استخراج اسانس، برداشت را در زمان گلدهی و برای استفاده رویشی، برداشت را قبل از گلدهی انجام دهید. برداشت توسط دست یا ماشین به تعداد ۲ تا ۳ مرتبه در طول فصل رویش صورت می‌گیرد. گیاه را از فاصله ۵ سانتیمتری خاک قطع می‌کنیم. نشا نعنا فلفلی
طبق توصیه محققان بهتر است تا قبل از خرداد ماه برداشت صورت نگیرد، چون تا این زمان نعنا دارای مقدار زیادی منتون است که سبب کاهش کیفیت اسانس می‌گردد. عملکرد سالانه محصول تازه ۱۲ تا ۲۰ تن در هکتار است که حاصل آن، ۳۰ تا ۶۰ کیلوگرم اسانس و ۳ تن محصول خشک می‌باشد.
خواص دارویی و درمانی نعنا فلفلی
بیشترین مصرف نعنا فلفلی به منظور تهیه اسانس است. این گیاه دارای خواص دارویی و دارای مصرف فراوانی از جمله در داروهای ضدنفخ، ضدباکتری، محلول‌های دهانشویه، و نیز در صنایع غذایی، بهداشتی، آرایشی و نوشابه سازی می‌باشد. از این گیاه درترکیب داروهای گیاهی تولید شده در کشور از جمله آلتادین، ماسومنت، قطره نعنا، منتاوآلیکوم استفاده شده است.
نکته مهم تاثیر محصولات نعنا در درمان نفخ و دل درد این است که ترکیبات موجود در اسانس (رایحه) این گیاه درعرض چند دقیقه (حدود ۱۰تا ۱۵دقیقه) جذب می‌شوند و مشکلات حاصل را مهار می‌کنند. در صورتیکه نعنا همزمان با مصرف غذا خورده شوند از ایجاد نفخ و دل درد جلوگیری می‌کند، بنابراین دارای خاصیت درمانی بوده و مانع نفخ و دل درد می‌شوند.
نعنا فلفلی دارای خواصی مانند: ضداسپاسم، پیشگیری کننده از استفراغ، ضدنفخ و خنک‌کننده است. منتول موجود در اسانس یک ماده آنتی باکتری قوی است و از اسانس نعنا فلفلی برای معطرکردن داروها و خمیردندان‌ها و … استفاده می‌شود. در اکثر شکلات‌های نعنای و آدامس‌ها از اسانس این گونه نعنا استفاده می‌شود.
استفاده‌های غذایی
اسانس نعناع در صنایع غذایی، بهداشتی و آرایشی، شیرینی پزی، نوشابه سازی و تولید ادویه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نعناع فلفلی به دلیل خواص چاشنی و بادشکنی آن با دیگر گیاهانی که برای تولید چای استفاده می‌شوند در ارتباط است. از اسانس نعناع فلفلی برای تهیه آب‌های معطر یا محلول‌های الکلی نیز استفاده می‌شود.
در اهواز کنار بسته‌های خرما شاخه‌ای از نعناع قرار می‌دهند که از کرم زدگی آن جلوگیری نماید. اسانس نعناع را در شیرینی پزی جهت ساخت و تهیه قرص نعناع به کار می‌برند که بسیار مطبوع و در عین حال ضد کرم روده است
