در عصر حاضر، با توجه به پیشرفت‌های علم و فناوری، روش‌های نوین کاشت و کشاورزی به منظور افزایش بهره‌وری و بهبود شرایط کشت در حال توسعه و پیشرفت هستند. یکی از این روش‌ها، استفاده از کاشت نشا به جای بذر در زمین است.
این روش با ارتقاء فرآیندهای کشت و مدیریت منابع، مزایای فراوانی را به کشاورزان ارائه می‌دهد. در این مقاله، به بررسی ۱۶ مورد از مزایای کاشت نشا به جای بذر در زمین می‌پردازیم.
۱- کاهش دفعات آبیاری
مزایای کاشت نشا به جای بذر این امکان را فراهم می‌کند که نشاءها به مرحله‌ای از رشد برسند که نیاز به آب کمتری داشته باشند. این کاهش در مصرف آب نه تنها به صرفه‌ترین استفاده از این منبع ارزشمند منجر می‌شود بلکه محیط را نیز از فشارهای آبیاری زیاد حفظ می‌کند.
۲- زودرس کردن محصول
با استفاده از گلخانه و کاشت نشا، شرایط محیطی برای رشد بهینه فراهم شده و گیاهان به سرعت رشد می‌کنند. این امر باعث می‌شود که محصولات به سرعت (حداقل ۴۰ روز زودتر) به مرحله بازارپذیری برسند و کشاورزان بتوانند به بهترین زمان ممکن محصولات خود را به بازار عرضه کنند.
۳- مزایای کاشت نشا حداقل توقف رشد در مرحله انتقال
در مزایای کاشت نشا به جای بذر، توقف رشد گیاهان در مرحله انتقال به مزرعه به حداقل می‌رسد. این روش با استفاده از تفکیک نشاء در حفرات مجزا، از پارگی ریشه و تنش‌های مربوط به انتقال کاشت نشا جلوگیری می‌کند.
۴- افزایش عملکرد محصول پاییزه
مزایای کاشت نشا به جای بذر، به دلیل کاهش تداخل ابیاری های ابتدایی دوره با کاشت بهاره، باعث افزایش عملکرد محصولات در مناطق کم‌آب می‌شود.
۵- تراکم مناسب بوته
مزایای کاشت نشا به جای بذر به دلیل خطای بسیار جزئی و عدم نیاز به واکاری نشا، تراکم مناسب بوته و در نهایت افزایش عملکرد و حداکثر استفاده از زمین را فراهم می‌کند.
۶- رسیدن به حد اعلای یکنواختی کشت
از مزایای کاشت نشا به جای بذر، می‌توان به یکنواختی بالای کشت در مزرعه دست یافت. این موضوع علاوه بر افزایش بهره‌وری، هزینه‌های مربوط به آفات و بیماری‌ها و تنش‌های محیطی را نیز کاهش می‌دهد.
۷- کاهش هزینه بذر
کاشت نشا به جای بذر، میزان مصرف بذر را تا ۳۰ برابر کمتر از کاشت مستقیم در زمین می‌کند.
۸- کاهش نیروی انسانی
با حذف عملیات تنک کردن و خاکدهی بوته و واکاری نشا، هزینه‌های مربوط به نیروی انسانی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
۹- کاهش هزینه‌های جاری و کاهش استهلاک سیستمهای آبرسانی و آبیاری
با حذف دوره کاشت و کاهش طول دوره داشت، هزینه‌های جاری و استهلاک سیستمهای آبرسانی و آبیاری به حداقل می‌رسد.
۱۰- حذف هزینه پلاستیک
کاشت نشا به جای بذر باعث حذف هزینه‌های بالای پلاستیک و نیروی انسانی مرتبط با مفتول کشی در سطوح وسیع می‌شود.
۱۱- عدم انتقال بیماری‌های خاکزاد و تخم حشرات
در روش نشا کاری سنتی معمولا بستر نشاخانه ضد عفونی نشده ویا بر اثر نقص های ژیش آمده در این کار انواع قارچ‌ها و حشرات توسط این نشاها در مزرعه ژخش می‌شود اما در این روش بخاطر استفاده از بسترهای استریل کوکوپیت و پیت ماس و پرلیت این مساله کاملا منتفی می‌باشد. استفاده از بسترهای استریل کوکوپیت، پیت ماس و پرلیت در کاشت نشا، از انتقال بیماری‌ها و حشرات مخرب به گیاهان جلوگیری می‌کند.
۱۲- مدیریت بهتر و بهینه‌تر منابع آب
کاشت نشا به جای بذر باعث مدیریت بهتر و بهینه‌تر منابع آب می‌شود و به حفظ این منبع ارزشمند کمک می‌کند.
۱۳- کاهش استفاده از مواد شیمیایی
کاشت نشاء به جای بذر به دلیل محیط کنترل شده گلخانه، نیاز به مقدار کمتری از کودها و سموم شیمیایی را در کشاورزی می‌کند.
۱۴- افزایش بازدهی و کیفیت محصول
محیط کنترل شده گلخانه در کاشت نشاء به جای بذر، بهترین شرایط برای رشد و توسعه گیاهان فراهم می‌کند و بازدهی و کیفیت محصولات را افزایش می‌دهد.
۱۵- حفاظت از محصول در برابر شرایط جوی نامساعد
کاشت نشاء به جای بذر، محصولات را در معرض خطرات شرایط جوی نظیر باران، طوفان و سرمازدگی کمتر قرار می‌دهد.
۱۶- بهبود سازگاری با محیط زیست
مزایای کاشت نشا به جای بذر باعث کاهش استفاده از منابع محیط زیستی مانند پلاستیک و شیمیایی‌های کشاورزی می‌شود و در نتیجه به بهبود سازگاری با محیط زیست کمک می‌کند.
نتیجه‌گیری
کاشت نشاء به جای بذر، با ارائه مزایای فراوان، یک رویکرد نوین در کشاورزی معاصر است. از جمله مزایا، کاهش دفعات ابیاری و بهبود بهره‌وری مصرف آب، زودرس کردن محصولات، کاهش توقف رشد در مرحله انتقال، افزایش عملکرد در مناطق کم‌آب، تراکم مناسب بوته و یکنواختی کشت، کاهش هزینه‌های بذر و نیروی انسانی، مدیریت بهتر و بهینه‌تر منابع آب، کاهش استفاده از مواد شیمیایی و بهبود کیفیت محصولات اشاره کردیم.
همچنین، حفاظت از محصولات در برابر شرایط جوی نامساعد، عدم انتقال بیماری‌های خاکزاد و تخم حشرات، حذف هزینه‌های پلاستیک و بهبود سازگاری با محیط زیست نیز از جمله مزایا و تاثیرات مثبت این رویکرد در عرصه کشاورزی می‌باشد.
با توجه به این مزایا، کاشت نشاء به جای بذر نه تنها به بهینه‌تر کردن فرآیند کشت و کاشت، بلکه به حفظ منابع طبیعی و محیط زیست نیز کمک فراوانی می‌نماید. این رویکرد نه تنها برای کشاورزان بهره‌وری بیشتر و هزینه‌های کمتر را به همراه دارد بلکه به منظور حفظ منابع محدود آب و خاک و حفاظت از محیط زیست نیز اهمیت دارد.
در این مقاله، تلاش شده است تا به مزایای گسترده و متنوع کاشت نشاء به جای بذر در زمین پرداخته شود که می‌تواند به بهبود شرایط کشت و افزایش بهره‌وری در کشاورزی کمک موثری نماید.